WARUKIZO M-23 INTARA YIGARURIYE YA NORTH-KIVU (GOMA) IRUTA URWANDA INSHURO ZIGERA KURI ESHATU 3?

WARUKIZO M-23 INTARA YIGARURIYE YA NORTH-KIVU (GOMA) IRUTA URWANDA INSHURO ZIGERA KURI ESHATU 3?

Intara ya Kivu y’Amajyaruguru (Nord-Kivu), Repubulika Iharanira Demokarasi ya Kongo

Aho iherereye n’Imiterere yayo

Intara ya Kivu y’Amajyaruguru iherereye mu burasirazuba bwa Repubulika Iharanira Demokarasi ya Kongo (RDC). Igahana imbibi na Uganda mu majyaruguru, u Rwanda mu burasirazuba, Kivu y’Amajyepfo mu majyepfo, na Maniema mu burengerazuba. Umurwa mukuru w’iyi ntara ni Goma, umujyi ukomeye w’ubucuruzi uri ku nkengero z’ikiyaga cya Kivu, hafi y’umupaka w’u Rwanda.

Imijyi ikomeye Ifite:

  • Goma: Umurwa mukuru w’intara, ukomeye mu bucuruzi no mu bikorwa by’ubutabazi.
  • Beni: Umujyi w’ubuhinzi n’ubucuruzi, ariko ukunze kwibasirwa n’ibibazo by’umutekano.
  • Butembo: Umujyi ukomeye mu bucuruzi bw’ibihingwa byoherezwa hanze nka kawa n’icyayi.

Intara ya Kivu y’Amajyaruguru ifite:
Ubuso: kilometero kare 59,483 (hafi 22,967 square miles)
Umubare w’abaturage: hafi 8.1 miliyoni (mu mwaka wa 2020)

Rwanda rufite:
Ubuso: kilometero kare 26,338 (hafi 10,166 square miles)
Umubare w’abaturage: hafi 13.5 miliyoni (mu mwaka wa 2020)

Iby’ingenzi wamenya:

  • Kivu y’Amajyaruguru ifite ubuso bunini kurusha u Rwanda.
    U Rwanda rufite ubucucike bw’abaturage buri hejuru cyane.

Ibikorwa by’ ubukerarugenda:

  • Parike ya Virunga: Aho habarizwa inguge zo mu misozi n’ikirunga gikomeye cya Nyiragongo, gifite ikiyaga cy’amazuku kinini ku isi.
  • Ikivu: Ikiyaga kinini gihana imbibi n’u Rwanda, kigira uruhare runini mu bucuruzi no mu bworozi bw’amafi.
  • Imisozi ya Rwenzori: Iri ku mupaka wa Uganda, ikaba ifite ubwiza karemano n’ubusugire bw’ibidukikije.

Ubukungu:

Ubukungu bwa Kivu y’Amajyaruguru bushingiye kuri:

  • Ubuhinzi: Ibihingwa byoherezwa hanze nk’ Ikawa, icyayi, ndetse n’ibiribwa nk’ ibitoki, Imyumbati n’amatungo.
  • Ubucukuzi bw’amabuye y’agaciro: Harimo zahabu, coltan, tin, n’ayandi mabuye afite agaciro.
  • Ubucuruzi n’ubuhahirane n’ibihugu by’abaturanyi nk’u Rwanda na Uganda.
  • Ubukerarugendo – Bushingiye kuri Parike ya Virunga n’ikirunga cya Nyiragongo.

Ibibazo by’Umutekano

Intara ya Kivu y’Amajyaruguru imaze igihe ihura n’ibibazo by’umutekano bishingiye kuri:

  • Abarwanyi bitwaje intwaro – Harimo imitwe nka ADF, M23, n’indi mitwe yitwaza intwaro.
  • Umutekano mucye ushingiye ku moko no ku butegetsi – Ibi bikunze guteza umwuka mubi n’impunzi.
  • Uruhare rw’ibihugu by’abaturanyi – Hari ibihugu bikunze gushinjwa kugira uruhare mu makimbirane y’akarere.

Ibibazo by’Imibereho Myiza

  • Hari impunzi n’abimukira benshi kubera umutekano mucye.
  • Hagaragara indwara nka Ebola, n’ibindi bibazo by’ubuzima.
  • Serivisi z’ibanze nk’ubuvuzi n’amashuri ziracyari nke mu byaro.
munyemanat

Leave a Reply

Open chat
Need Help?
Hello!
Can I help you?